PÓ-THAH SIÂ-YIÁᴺ (Tŏiⁿ 5 hio̍h)
Tsṳ-niôⁿ-nâng ŭ-bô tau₊-kiáⁿ, tsha-m̆-to tsù-tiāⁿ che̍k-sì-nâng ŏi-bŏi khuàⁿ-ua̍h, hiá, i--nâng lia̍h ka-kī --kâi kiáⁿ tǹg-tsò siăng chhiat-iàu kah siăng huaⁿ-hí --kâi to iā ha̍h-chhêng-ha̍h-lí. Ūi-tio̍h tshoh-kiáⁿ, i--nâng sĭm-mih-kâi1 to hó mài(thōu-tiāu). Tshoh tsáu₊-kiáⁿ iā lī-khui i--nâng kè --tshut-khṳ̀, tsong-kú pìⁿ-tsò pa̍t-ke--kâi --khṳ̀. Ke-lăi khang-khuè, chia̍h-lău a-sĭ phuà-pēⁿ tio̍h --nâng⁎ khâng-khiâ, kuè-sin ău ŭ-nâng sio-hioⁿ, chí-tshoh-kâi i--nâng ngĕⁿ-hóuⁿ tio̍h ǹg in sim-pŭ, me2 ka-kī --kâi tsáu₊-kiáⁿ3 iā-sĭ pêⁿ-iōⁿ ho̍k-sṳ̆ pa̍t-nâng --tŏ. Tŏ chiá Tong-kok, kiáⁿ-sun zú tsōi, pâng-thâu zú heng-sĕng.
Kuáⁿ-hŭ chiàⁿ-siôⁿ sĭ lâu tŏ i--nâng ta-kuaⁿ hṳ́-tshṳ̀ --kò, huáⁿ₊ sĭ kàu-ke-nâng tsò-che̍k-ē khiă-khí(tiū), kah in ang kuè-sin tsôiⁿ bô mih tsáu-tsua̍h. Yi--nâng chin-tsò sĭ hău-hău-seⁿ-seⁿ, kè ke --che̍k-tsuā ŏi bô-lián-mīn kah khṳh --nâng⁎ hiâm. Kah Yíⁿ-sek-lia̍t-nâng bŏi sio-tâng, i--nâng mó kè pun in ang --kâi hiaⁿ-tĭ, iā mó kè pun pêⁿ-tâng sèⁿ-sĭ --kâi. Nâ-sĭ bô seⁿ-kiáⁿ, i--nâng ŭ-hó siu-iáng --nâng⁎ tsò-kiáⁿ, chiá iáng-kiáⁿ hó tǹg chhin-seⁿ-kiáⁿ pêⁿ-iōⁿ sêng-kì in ang --kâi ke-ngia̍p; put-kuè i nâ-sĭ ău-chhiú tsài kè-nâng, chí-tshoh ke-ngia̍p tsŭ tio̍h kui in ang --kâi hiaⁿ-tĭ.
Nâ-sĭ ŭ che̍k-khu-tshân kàu chhī-ua̍h ka-kī, i--nâng chhêng-nguăn siú-kuáⁿ, bô_li sĭ-kài pun tshoh chek-peh tṳ̂ kàu bô-piàn chiàⁿ tsài kè-nâng. Chiá-sṳ̄ 1875 --nîⁿ tŏ Kit-iôⁿ tsŭ ŭ--kuè, chin-sît chhi-tshám tsăi. Hṳ́-kâi kuáⁿ-hŭ jī-tsa̍p-chhit huè, kiau4 kâi tsa̍p-huè-tuā tau₊-kiáⁿ. Yin ang la̍k-nîⁿ-soiⁿ tsŭ kuè-sin --khṳ̀. Yin ta-kuaⁿ ta-ke pí in ang zú-kèng tsá kuè-sin, liáu, ke-ngia̍p chiàu-lī iû ngŏu-kâi kiáⁿ pêⁿ-pun, che̍k-nâng tit-tio̍h che̍k-kò-kiáⁿ tī kah tsóu-tshù lăi che̍k-koiⁿ pâng. Chí-kâi kuáⁿ-hŭ nguân-tsăi tŏ in ang tshù-lăi khiă-khí, tsoh-tshân lâi ióⁿ-ua̍h ka-kī kah nou-kiáⁿ, ke-lăi khang-khuè lí kàu tiâu-tiâu, poh-mōⁿ in kiáⁿ méⁿ-méⁿ chia̍h-tuā. Liáu i--nâng chek-peh li tioⁿ-siŏⁿ tshoh ke-ngia̍p kah kâi tau₊-sun, huáⁿ₊ pat khǹg-kòi i khṳ̀ nî-kou-am. Yi m̆-nguăn, liáu tsŭ chiu-jît pun --nâng⁎ tô-tia̍p. Tong-kok lu̍t-lī ngiâm-tiâu kui-tiāⁿ tsṳ-niôⁿ-nâng chiàⁿ-eng-kai tsun-tshông i--nâng tuā-puè; liáu, khṳh tshoh mue̍h-kiăⁿ-sṳ̄ tîh kàu ùi, bué-chhiú i khṳ̀ hiá keng-biō sûn-thóiⁿ ŭ-bô-piàn ho̍k-sṳ̆ lău-iâ-a-niôⁿ --khṳ̀; tsò-tsai thóiⁿ-tît ià kàu thu̍t, liáu i zú-kèng siŏⁿ-àiⁿ lâu nā5 ka-kī tshù-lăi. Tsŭ tŏ hṳ́-tiang-sî, i tŏ sio-keh hioⁿ-lí thiaⁿ tio̍h tàⁿ ŭ-nâng tŏ-kò thuân-kà, ĕ-che̍k-kâi lói-pài-jît i tsŭ kiâⁿ-tio̍h⁎ chiâⁿ nŏⁿ phòu-lōu khṳ̀ thiaⁿ --nâng⁎ phue̍h Ki-tok. Taⁿ-chiàⁿ tńg kàu tshù-lăi, chek-peh--hué lia̍h i ngĕⁿ-tît mē(suan)6, tàⁿ i sĭ-kài7 tshut-khṳ̀ tshuē ta-pou. Keh-jît, chek-peh--hué lia̍h i bōi liáu tsha-m̆-to chhit-tsa̍p nióⁿ ngṳ̂n8, sĭ bōi kàu pa̍t-kâi hioⁿ-lí pun kâi lău-ta-pou; lău-ta-pou in bóu taⁿ-chiàⁿ sí bô-kú; chek-peh--hué bô-iông-chhêng i m̆-nguăn khṳ̀, ēng nŏⁿ nióⁿ ngṳ̂n kòu liáu kâi pháiⁿ-kiáⁿ, lia̍h i pît-pa̍k-liáu thua kàu lău-ta-pou --kò. Kah i siang-i-ûi-mĕng, m̆-pat lī-khui sin-kha --kâi kiáⁿ, khím tuè i --kâi saⁿ-kṳ khàu m̆-hiah, liáu_li khṳh --nâng⁎ thua tsáu, kìm tŏ i--nâng chek-peh --kâi tshù-lăi --kò.
注：
- sĭm-mih-kâi, 何物。现大多省略为 mih-kâi，部分地方读 sím-mih-kâi 等，后续篇章将采用 mih-kâi；
- me, 语气转折，暗含后续因由必定导致前述事物发生之意；个别场合读 mo；
- tsáu₊-kiáⁿ, 女儿。即 tsa-bóu-kiáⁿ，此词在《卓威廉词典》（所记录时间约为 1850-1880 年） 中已产生合音，或许与 tsa-bóu 在府城之类地区被贬义化有关；
- kiau, 带；和。部分地方读 khiau，后续篇章将沿用 kiau；
- nā, 在，用同 tŏ。此处采用作者所著词典音调；译者处读音为 ná，但后续篇章仍沿用 nā；
- suan, 长辈严厉责骂晚辈；此说法仅于部分地区存在，但因其他说法稍显粗俗，于作者身份不符，因而此处勉强以 mē 代替之；
- sĭ-kài, 是（强调）；亦可用 kài-sĭ，亦可单用 kài。曾有学者认为 kài 可能为语流中无论何种组合均读本调者（即 kâi）反推而成，但若结合泉音类似词汇来看似乎可能性较低，备注以资参考；
- 最后一段中为按网络上所查到资料粗略计算（约按 1 英镑折合 3.4 两白银），当时山西一石小麦约 2 两白银；按 《基督教在汕头早期的传播》 一文中引用资料，当时作者所在礐石妇学（女子圣经培训学校）后期收取学院住宿和学费一年约为30-40美元，若按当时金银比价等折算约为一年 10-15 两白银。
变更历史
| 更改日期 | 更改信息 |
|---|---|
| 2022-07-03 | add comments |
| 2022-07-02 | seperate “kâi” & “–kâi”, though it’s almost the same for me. |
| 2022-06-23 | update PagodaShadowsPage005.md |
| 2022-06-23 | modified for style |
| 2022-06-22 | update PagodaShadowsPage005.md |
| 2022-06-22 | update PUJ translation |
| 2022-06-21 | update PUJ translation |
| 2022-06-21 | update PagodaShadowsPage005.md |
| 2022-06-21 | update PUJ translation |
| 2022-06-20 | update PagodaShadowsPage005.md |
| 2022-06-20 | update PagodaShadowsPage005.md |
| 2022-06-20 | update PagodaShadowsPage005.md |
| 2022-06-20 | update PUJ translation |